De stikstofcrisis heeft grote impact op de sectoren waar wij in opereren. Diverse projecten komen niet van de grond door een stikstofplafond. En ook de bestaanszekerheid van onze agrarische klanten staat op het spel.
De huidige opties voor stikstofreductie
Gebroeders kok investeert continu in het machinepark, waarbij voor de keuze van de machines kritisch naar het brandstofverbruik en de emissies van de motoren wordt gekeken. Voor bouwmachines is “Stage” de norm voor de uitstoot van o.a. roet en stikstofdioxiden, deze norm is vergelijkbaar met de norm “Euro” voor wegverkeer. De laatst geïntroduceerde norm is Stage V en is afhankelijk van het motorvermogen in werking getreden vanaf 1 januari 2019 en 1 januari 2020 (zie onderstaande tabel). Vanaf die datum mochten leveranciers nog wel oudere motoren leveren die ze op voorraad hadden. Het hoeft dus niet zo te zijn dat een machine uit dat jaar ook een motor heeft met stage V. Het is niet bekend of/wanneer er nog een Stage VI norm komt. Let wel op stage IV heeft ook al een zeer lage NOx uitstoot en kan in sommige gevallen ook uitkomst bieden.
Tabel 1, Data van inwerkingtreding Stage V emissienormen. (ICCT, 2016)
Het aanbod van elektrisch aangedreven mini- en midigraafmachines neemt met de jaren verder toe. Deze machines zijn voor hand-en-spandiensten al zeer goed inzetbaar. Voor de zwaardere klasse machines zijn er enkele hybride modellen beschikbaar. Ook zijn er enkele omgebouwde naar volledig elektrisch aangedreven modellen op de markt. De kostprijs voor een nieuwe machine en in Nederland omgebouwd naar elektrische machine is momenteel ca. tweeënhalf keer de originele aanschafwaarde. Dit komt door het aantal accupakketten dat benodigd is om een volle dag te kunnen draaien. De ontwikkelingen hierin gaan razendsnel, maar op korte termijn zal dit betekenen dat nog van dieselmotoren gebruikt moet worden. Wij houden de ontwikkelingen omtrent elektrificatie uiteraard nauwlettend in de gaten en staan open voor ideeën van klanten en leveranciers hoe het nu al anders kan.
Investeringen in stage V
Om op de korte termijn een oplossing te kunnen bieden heeft Gebroeders Kok investeringen van diverse nieuwe machines die zijn uitgerust met de meest recente emissienormen naar voren gehaald. Inmiddels zijn hiervan recent geleverd: twaalf trekkers, vier knikdumpers, twee 50t lange giek kranen, één 30t rupskraan, één 15t shovel en vier mini-/ midirupskranen. Nog in bestelling staan diverse mobiele en rupskranen (levering verwacht in 2021).
Inmiddels beschikken wij nu over 35 machines met een zeer lage stikstofuitstoot (stage IV en V) en dit aantal groeit snel. Deze machines zitten in de groepen: Rupskranen (zwaar), rupskranen lange giek, mobiele kranen, bulldozers, shovels, trekkers, midi/mini rupskranen en knikdumpers.
Investeringen in elektrisch
We krijgen momenteel wekelijks vragen over de beschikbaarheid van elektrisch materieel en in welke klassen deze beschikbaar zijn. Momenteel hebben wij voor de verhuur, een 6×6 widespread met elektrische autolaadkraan en zijn wij concreet bezig met een volledig elektrische midikraan en midishovel. Daarnaast verkennen we de mogelijkheden voor een emissie loze rupskraan en mobiele kraan. Op het eigen terrein zijn inmiddels al onze heftrucks geëlektrificeerd.
